Chip LED là gì? Phân biệt các loại Chip LED phổ biến hiện nay

Chip LED là bộ phận cốt lõi chuyển đổi điện năng thành ánh sáng, đóng vai trò then chốt quyết định chất lượng, tuổi thọ và hiệu suất của toàn bộ hệ thống đèn LED. Việc hiểu rõ về chip đèn LED không chỉ giúp bạn chọn được sản phẩm chất lượng mà còn tiết kiệm đáng kể chi phí sử dụng lâu dài. DMT Light sẽ cung cấp kiến thức toàn diện về chip đèn LED, từ cấu tạo, nguyên lý hoạt động, phân loại, so sánh, đến báo giá tham khảo mới nhất và kinh nghiệm chọn mua chi tiết trong bài viết này.

1. Tổng quan về chip LED là gì?

Tại sao cùng một công suất, có đèn sáng mạnh, có đèn sáng yếu? Vì sao có đèn dùng 5 năm vẫn tốt, có đèn 1-2 năm đã mờ? Tất cả bí mật nằm ở con chip bên trong bóng đèn. Vậy chip LED là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động như thế nào? Tất cả sẽ được đề cập chi tiết ngay sau đây:

1.1. Khái niệm chip LED (Light Emitting Diode) 

Chip LED (Light Emitting Diode) còn được gọi là đi-ốt phát quang – một linh kiện bán dẫn có khả năng phát sáng khi có dòng điện chạy qua. Đây là bộ phận quan trọng nhất, quyết định đến 80% chất lượng ánh sáng, độ sáng, tuổi thọ, giá thành và hiệu quả tiết kiệm của đèn. 

Chip LED tạo ra ánh sáng dựa trên ba màu nền tảng: đỏ, xanh lá và xanh dương. Bằng cách điều chỉnh và hòa trộn quang phổ, chúng ta có thể tạo ra vô số màu sắc khác như trắng, vàng, tím hay hồng, tùy thuộc vào mục đích chiếu sáng.

1.2. Cấu tạo cơ bản của chip đèn LED

Một chip đèn LED hoàn chỉnh bao gồm các thành phần chính sau:

• Chip bán dẫn (Die): Đây là lõi phát sáng, được chế tạo từ vật liệu bán dẫn như Gallium Nitride (GaN), có khả năng chuyển đổi điện năng thành ánh sáng.
• Giá đỡ (Substrate/Lead Frame): Phần đế giúp cố định chip và dẫn nhiệt ra ngoài.
• Lớp phosphor (Huỳnh quang): Lớp phủ đặc biệt giúp chuyển đổi ánh sáng xanh dương của chip thành ánh sáng trắng hoặc các màu khác và được bao phủ trên mặt chip LED.
• Dây dẫn (Bonding Wire): Dây vàng hoặc đồng siêu mỏng kết nối chip với mạch điện, cho phép dòng điện chạy qua.
• Keo tản nhiệt (Thermal Adhesive): Lớp keo dẫn nhiệt giúp truyền nhiệt từ chip xuống giá đỡ, bảo vệ chip khỏi quá nhiệt.

1.3. Nguyên lý phát sáng của chip đèn LED

Nguyên lý hoạt động của chip LED dựa trên hiện tượng điện phát quang. Khi có dòng điện chạy qua, các lỗ trống (điện tích dương) ở lớp P và các điện tử (điện tích âm) ở lớp N sẽ di chuyển lại gần và kết hợp với nhau. Quá trình này giải phóng năng lượng dưới dạng các photon ánh sáng.

Màu sắc ánh sáng phụ thuộc vào vật liệu bán dẫn và lớp phosphor phủ bên ngoài. Chip LED ban đầu thường phát ánh sáng xanh dương, sau đó được chuyển đổi thành ánh sáng trắng hoặc các màu khác nhờ lớp phủ huỳnh quang. Cơ chế này giúp LED tiêu thụ điện năng rất thấp nhưng vẫn tạo ra độ sáng cao.

1.4. Vai trò của chip LED trong đèn LED

• Quyết định độ sáng: Chất lượng chip càng cao, hiệu suất phát quang (lumen/watt) càng lớn, nghĩa là với cùng một lượng điện năng tiêu thụ, đèn sẽ phát ra nhiều ánh sáng hơn.
• Quyết định hiệu suất: Chip LED chất lượng có thể chuyển đổi tới 90% điện năng thành ánh sáng, trong khi chip kém chất lượng chỉ đạt 50-60%, phần còn lại thoát ra dưới dạng nhiệt gây lãng phí.
• Ảnh hưởng tuổi thọ và màu sắc: Chip chất lượng cao duy trì độ sáng lâu dài, chỉ số hoàn màu CRI tốt, ánh sáng tự nhiên.

2. Phân loại chip LED phổ biến hiện nay

Thị trường chip đèn LED hiện nay rất đa dạng với nhiều công nghệ đóng gói chip khác nhau. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng và ngân sách, bạn có thể lựa chọn loại chip phù hợp. Dưới đây là các loại chip LED phổ biến nhất mà bạn nên biết.

2.1. Chip LED COB (Chip On Board)

Chip COB Led (Chip On Board) là dòng chip sáng nhất trong số các dòng LED chip hiện nay. Thường có dạng hình tròn, bề mặt phủ lớp phosphor vàng đặc trưng, kích thước từ vài mm đến vài cm.

• Đặc điểm: Công nghệ COB tích hợp nhiều chip LED nhỏ trực tiếp lên một bảng mạch duy nhất, tạo thành một nguồn sáng liền khối. 
• Ưu điểm:Chip LED COB sở hữu bề mặt phát sáng liền khối, không xuất hiện các điểm sáng rời rạc, giúp tạo vùng ánh sáng mạnh mẽ và tập trung. Nhờ quang thông cao (lumen lớn), ánh sáng cho ra đồng đều, hạn chế hiện tượng chói điểm và đạt hiệu quả chiếu sáng vượt trội.
• Ứng dụng: Đèn downlight, đèn rọi ray, đèn pha cao cấp, đèn sân khấu, chiếu sáng trưng bày nghệ thuật. COB được ưa chuộng trong các dự án yêu cầu ánh sáng chất lượng cao và tản nhiệt tốt.

2.2. Chip LED SMD (Surface Mounted Device)

Chip LED SMD (Surface Mounted Device) là loại chip hình vuông hoặc chữ nhật được gắn trực tiếp lên bề mặt mạch điện tử (PCB). Có nhiều phiên bản với kích thước khác nhau như SMD 2835, 3528, 5050, 5630… (con số thể hiện kích thước mm).

• Đặc điểm: Mỗi chip LED thường có 2- 3 điốt với 4-6 điện cực vì mỗi điốt sẽ sở hữu mạch riêng, cho phép ánh sáng phát ra mạnh, đều và có thể điều chỉnh được màu sắc khác nhau. 
• Ưu điểm: Hiệu suất phát quang cao, tản nhiệt tốt hơn DIP, góc chiếu sáng rộng và linh hoạt trong thiết kế mạch điện.
• Ứng dụng: Ứng dụng rộng rãi nhất hiện nay từ đèn tuýp, đèn bảng, đèn dây LED, đèn trang trí đến đèn gia dụng phổ thông. SMD chiếm khoảng 70% thị trường nhờ giá thành hợp lý và dễ sản xuất.

2.3. Chip LED DIP (Dual In-line Package)

Chip LED DIP (Dual In-line Package) là chip LED đời đầu, hay còn được gọi là LED truyền thống. Chip có hình dáng khá giống “viên đạn” với đầu tròn trong suốt hoặc có màu và hai chân dẫn điện song song chèn qua lỗ trên mạch. 

• Đặc điểm: Cấu tạo gồm một epoxy hình trụ bao bọc chip bên trong, đóng vai trò như một thấu kính tập trung ánh sáng. Kích thước lớn, độ sáng thấp hơn SMD và COB.
• Ưu điểm: Độ bền cao, khả năng chống va đập tốt, giá thành rẻ.
• Ứng dụng: Bảng điện tử LED (billboard), đèn trang trí ngoài trời, đèn tín hiệu giao thông. Hiện nay DIP đang dần bị thay thế bởi SMD trong hầu hết ứng dụng chiếu sáng do hiệu suất thấp hơn.

2.4. Chip LED MCOB (Multiple Chip On Board)

Chip LED MCOB (Multiple Chip On Board) là một biến thể nâng cấp của công nghệ COB, thay vì một cụm chip lớn, nó tập trung nhiều cụm COB nhỏ trên cùng một bảng mạch 

• Đặc điểm: Các cụm chip được sắp xếp theo vòng tròn hoặc các hình khối nhất định để tối ưu hướng sáng. 
• Ưu điểm: Chip MCOB tạo ra công suất và độ sáng cực cao, đồng thời cải thiện khả năng tản nhiệt tốt hơn COB thông thường.
• Ứng dụng: Đèn pha công suất lớn (từ 100W trở lên), chiếu sáng sân vận động, chiếu sáng đường phố, dự án chiếu sáng công nghiệp quy mô lớn.

2.5. Chip LED COG (Chip On Glass)

Chip LED COG (Chip On Glass) là công nghệ gắn chip LED trực tiếp lên tấm kính hoặc sapphire thay vì bảng mạch. Giảm chiều dày, tăng độ trong suốt và khả năng tản nhiệt qua chất liệu kính.

• Đặc điểm: Rất mỏng, thường được tích hợp trong các màn hình hoặc đèn dây siêu mỏng, chip gần như không nhìn thấy khi không phát sáng.
• Ưu điểm:  Ánh sáng phát ra 360 độ đồng đều trên toàn bộ bề mặt.
• Ứng dụng: Đèn dây LED cao cấp, đèn trang trí nội thất, màn hình LED Micro LED, ứng dụng trong công nghệ hiển thị tiên tiến. COG thường có giá thành cao hơn do quy trình sản xuất phức tạp.

3. So sánh các loại chip LED phổ biến – Nên dùng loại nào?

Để giúp bạn dễ dàng lựa chọn loại chip phù hợp, chúng tôi đã tổng hợp bảng so sánh các loại chip LED chi tiết theo các tiêu chí quan trọng nhất:

Kết luận: 

• Nên dùng chip LED SMD khi: Cần chiếu sáng diện rộng, đa dạng mục đích (dân dụng, văn phòng), vì ánh sáng dịu, tỏa đều và ngân sách hợp lý.

• Nên dùng chip LED COB khi: Cần chiếu sáng cho nhà xưởng, đèn pha chiếu điểm cần cường độ sáng mạnh.

Đối với người dùng gia đình, SMD là lựa chọn hợp lý nhất về mặt giá thành và hiệu quả. Còn các dự án thương mại cao cấp, COB sẽ mang lại giá trị tốt hơn trong dài hạn nhờ tuổi thọ cao và chi phí bảo trì thấp.

4. Giá chip LED hiện nay bao nhiêu?

Giá chip LED phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thương hiệu, công nghệ sản xuất, công suất và xuất xứ. Dưới đây là mức giá tham khảo trên thị trường mà bạn có thể tham khảo

• Giá linh kiện (dành cho sửa chữa, lắp ráp): Khoảng 5.000 – 100.000 đồng/ chiếc (Chip SMD thường có giá rẻ nhất do sản xuất hàng loạt, trong khi chip COB và MCOB có giá cao hơn do quy trình sản xuất phức tạp và hiệu suất vượt trội.)
• Giá trị chip trong đèn LED thành phẩm: Khi mua đèn LED hoàn chỉnh, giá trị chip thường chiếm 20-35% tổng giá trị sản phẩm. Ví dụ: đèn pha 100W dùng chip COB cao cấp có giá cao hơn đèn SMD cùng công suất.

Lưu ý quan trọng: Giá chip LED thay đổi liên tục theo thị trường nguyên vật liệu và tỷ giá. Nên tham khảo giá tại thời điểm mua hàng và ưu tiên chọn sản phẩm có bảo hành rõ ràng thay vì chỉ nhìn vào giá rẻ.

5. Ứng dụng thực tế của chip đèn LED

Chip đèn LED hiện nay được ứng dụng rộng rãi trong hầu hết mọi lĩnh vực của đời sống, từ dân dụng đến công nghiệp. Sự phát triển của công nghệ LED đã thay đổi hoàn toàn cách chúng ta sử dụng ánh sáng.

5.1. Lĩnh vực dân dụng

Đèn LED chip SMD và COB được sử dụng phổ biến trong chiếu sáng gia đình như đèn LED bulb, đèn tuýp, đèn downlight âm trần, đèn trang trí. Các sản phẩm này giúp tiết kiệm điện năng lên đến 80% so với đèn sợi đốt truyền thống, đồng thời có tuổi thọ cao gấp 10-20 lần.

5.2. Lĩnh vực công nghiệp

Chip LED COB và MCOB công suất lớn được ưa chuộng trong nhà xưởng, kho bãi nhờ độ sáng cao và khả năng làm việc liên tục 24/7. Đèn LED công nghiệp giúp doanh nghiệp giảm chi phí vận hành và bảo trì đáng kể, đồng thời cải thiện môi trường làm việc cho công nhân.

5.3. Lĩnh vực nông nghiệp

Chip LED chuyên dụng với phổ ánh sáng tùy chỉnh (đỏ-xanh) được ứng dụng trong trồng rau thủy canh, nhà kính công nghệ cao. Ánh sáng LED giúp cây quang hợp hiệu quả hơn, tăng năng suất và giảm chu kỳ sinh trưởng.

5.4. Lĩnh vực an ninh

Đèn LED chip COB được tích hợp trong camera an ninh có hồng ngoại, đèn báo động, đèn chiếu sáng khu vực giám sát. Chip LED hồng ngoại (IR LED) đặc biệt quan trọng cho camera quan sát ban đêm.

5.5. Lĩnh vực giao thông

Chip LED DIP và SMD được sử dụng rộng rãi trong đèn tín hiệu giao thông, biển báo LED, đèn pha ô tô, đèn đường. LED giúp tăng độ nhìn rõ, giảm tai nạn giao thông và tiết kiệm điện năng cho hệ thống chiếu sáng đô thị.

>>> Khám phá chi tiết về 6 ứng dụng đèn LED chiếu sáng trong đời sống hiện đại

6. Kinh nghiệm chọn mua đèn dựa trên chip LED

Việc lựa chọn đèn LED phù hợp không chỉ dựa vào thiết kế bên ngoài mà quan trọng nhất là chất lượng chip bên trong. Dưới đây là những kinh nghiệm thực tế giúp bạn chọn được sản phẩm tốt nhất.

6.1. Theo mục đích sử dụng

• Chiếu sáng phòng khách, phòng ngủ: Nên chọn đèn chip LED SMD hoặc COB với nhiệt độ màu 3000K-4000K (ánh sáng vàng ấm), CRI ≥ 80 để tạo không gian ấm cúng, dễ chịu.
• Chiếu sáng văn phòng, học tập: Ưu tiên chip LED COB với nhiệt độ màu 4500K-5500K (ánh sáng trắng trung tính), CRI ≥ 85 để giảm mỏi mắt và tăng hiệu suất làm việc.
• Chiếu sáng bếp, nhà vệ sinh: Chip LED SMD với nhiệt độ màu 6000K-6500K (ánh sáng trắng lạnh) giúp không gian sạch sẽ, dễ quan sát.
• Chiếu sáng trang trí: Có thể chọn chip LED RGB hoặc đơn sắc tùy theo concept thiết kế, ưu tiên chip SMD nhỏ gọn dễ ẩn giấu.

6.2. Cách kiểm tra thông số kỹ thuật

• Hiệu suất chiếu sáng: Đèn LED chất lượng thường đạt ≥ 80 lm/W đối với SMD và ≥ 120 lm/W đối với COB. Chỉ số này càng cao, đèn càng tiết kiệm điện.
• Chỉ số hoàn màu CRI: Đèn LED tốt cần có CRI ≥ 80, đèn cao cấp đạt CRI 90-95. CRI thấp khiến màu sắc bị méo mó, ảnh hưởng thẩm mỹ và sức khỏe mắt.
• Bộ nguồn: Nên chọn driver có hệ số công suất PF ≥ 0.9, bảo vệ quá nhiệt và quá dòng. Driver kém chất lượng làm chip LED nhanh hỏng.
• Tản nhiệt: Kiểm tra vật liệu tản nhiệt (thường là nhôm đúc hoặc nhôm đùn). Diện tích tản nhiệt càng lớn, nhiều vây tản nhiệt càng tốt. Nhiệt độ màu:
• Nhiệt độ màu (K): Chọn theo sở thích như 3000K (vàng ấm), 4000K-4500K (trắng trung tính tự nhiên), 5500K-6500K (trắng lạnh giống ánh sáng ban ngày).

>>>Nếu bạn chưa biết Nhiệt độ màu là gì? Chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn chọn ánh sáng phù hợp cho mọi không gian

6.3. Lựa chọn theo thương hiệu uy tín

• Chip cao cấp (Premium): Philips, Cree, Osram là những thương hiệu hàng đầu thế giới với công nghệ tiên tiến nhất cho tuổi thọ vượt trội > 50.000 giờ.
• Chip tầm trung (Mid-range): Samsung, Bridgelux, Epistar – Cân bằng tốt giữa giá thành và chất lượng, cho tuổi thọ từ 30.000 – 50.000 giờ.
• Chip giá rẻ (Budget): Các thương hiệu Trung Quốc không tên tuổi – Giá thành thấp nhưng chất lượng không đồng đều, tuổi thọ ngắn.

6.4. Kinh nghiệm thực tế

• Kiểm tra bằng mắt thường: Chip chất lượng có bề mặt phẳng mịn, lớp phosphor phủ đều, không có vết nứt hay bong tróc. Chip kém chất lượng thường có màu sắc không đồng đều, bề mặt gồ ghề
• Kiểm tra độ nhấp nháy bằng camera điện thoại: Bật đèn LED và dùng camera điện thoại quay video, chip LED chất lượng cao sẽ cho hình ảnh ổn định, không có sọc ngang chạy trên màn hình. Ngược lại, chip kém chất lượng hoặc driver kém sẽ tạo ra hiện tượng nhấp nháy, gây mỏi mắt.

7. 6+ thương hiệu chip LED uy tín trên thị trường hiện nay

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều nhà sản xuất chip LED nổi tiếng trên thị trường đến từ nhiều các quốc gia khác nhau. Để đảm bảo chất lượng, bạn nên ưu tiên các sản phẩm sử dụng chip từ các “ông lớn” sau:

7.1. Chip LED Philips

Chip LED  Philips Lumileds là thương hiệu đến từ Hà Lan với hơn 120 năm kinh nghiệm tham gia vào quá trình sản xuất các dụng cụ chiếu sáng. Sở hữu công nghệ tiên tiến, chip Philips có khả năng tái tạo màu sắc xuất sắc với CRI lên đến 90, đặc biệt phù hợp cho các ứng dụng yêu cầu màu sắc chính xác như studio, phòng khám, cửa hàng thời trang.

7.2. Chip LED Cree

Chip LED Cree (hiện thuộc Wolfspeed) là thương hiệu hàng đầu của Mỹ, nổi tiếng với công nghệ Silicon Carbide (SiC). Chip Cree XLamp đạt hiệu suất 170-190 lm/W, thuộc top đầu thế giới. Chỉ số hoàn màu CRI của chip LED Cree đạt từ 80-85 Ra, có khả năng tạo ra nguồn ánh sáng có độ chân thực cao.

7.3. Chip LED Bridgelux

Chip LED Bridgelux của Mỹ cung cấp giải pháp cân bằng giữa hiệu suất và giá thành. Dòng chip COB Vero và SMD Bridgelux đạt hiệu suất 130-160 lm/W với CRI 80-95. Công nghệ DecaLED của Bridgelux giúp tăng độ đồng đều ánh sáng và giảm điểm sáng.

Giá thành thấp hơn Philips và Cree khoảng 20-30%, phù hợp cho các dự án có ngân sách vừa phải nhưng vẫn yêu cầu chất lượng cao.

7.4. Chip LED Epistar

Epistar là thương hiệu hàng đầu Đài Loan, cung cấp chip LED cho nhiều nhà sản xuất đèn trên thế giới. Hiệu suất đạt 100-140 lm/W, CRI 75-85. Epistar nổi bật với khả năng sản xuất hàng loạt, giá thành cạnh tranh và chất lượng ổn định.

Chip Epistar được nhiều thương hiệu đèn LED Việt Nam và châu Á tin dùng nhờ tỷ lệ giá/chất lượng tốt. Đây là lựa chọn phổ biến nhất trong phân khúc trung cấp tại Việt Nam.

7.5. Chip LED Samsung

Samsung LED (nay là Samsung Electronics) ứng dụng công nghệ bán dẫn tiên tiến từ ngành điện tử. Chip Samsung đạt hiệu suất phát quang từ 150-170 lm/W, chỉ số hoàn màu CRI đạt 80-90, cho ánh sáng ổn định và đồng đều.

Chip Samsung có ưu điểm về độ tin cậy cao và tỷ lệ lỗi thấp nhờ quy trình sản xuất nghiêm ngặt. Giá thành cạnh tranh hơn Philips và Cree khoảng 15-25%, là lựa chọn tốt cho các dự án vừa và lớn.

7.6. Chip LED Osram

Chip LED Osram (Đức) là một trong những thương hiệu lâu đời nhất trong ngành chiếu sáng với hơn 100 năm kinh nghiệm. Chip Osram Duris và Oslon đạt hiệu suất 140-170 lm/W, CRI 80-95. Osram đặc biệt mạnh về chip LED ô tô và công nghiệp với độ chính xác quang học cao.

7.7. Các thương hiệu chip LED khác đáng chú ý:

• Nichia (Nhật Bản): Công ty phát minh ra LED xanh dương (giải Nobel Vật lý 2014), sản xuất chip LED chất lượng cao nhất thế giới với CRI 98-99, thường dùng trong y tế và nghiên cứu khoa học.
• Seoul Semiconductor (Hàn Quốc): Nổi tiếng với công nghệ SunLike – mô phỏng ánh sáng mặt trời tự nhiên, CRI 97, rất tốt cho sức khỏe mắt.
• Lumileds (Mỹ – Philips): Chuyên chip LED công suất cao cho ô tô và chiếu sáng ngoài trời, độ bền vượt trội.

8. DMT Light cung cấp đèn LED tích hợp chip LED cao cấp

DMT Light tự hào là đơn vị cung cấp giải pháp chiếu sáng LED toàn diện với các sản phẩm tích hợp chip LED chính hãng từ những thương hiệu uy tín hàng đầu thế giới. Chúng tôi cam kết:

• 100% chip LED chính hãng: Nhập trực tiếp từ Philips, Cree, Bridgelux, Samsung, Epistar với đầy đủ chứng nhận xuất xứ và tem chống hàng giả.
• Đa dạng sản phẩm: Từ đèn LED gia dụng, thương mại đến công nghiệp, đèn trang trí, đèn chiếu sáng đặc thù – đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng.
• Tư vấn chuyên nghiệp: Đội ngũ kỹ sư chiếu sáng giàu kinh nghiệm sẵn sàng tư vấn giải pháp tối ưu về mặt kỹ thuật và chi phí.
• Bảo hành dài hạn: Bảo hành chính hãng từ 2-3 năm tùy sản phẩm, đổi mới 1-1 trong 30 ngày đầu nếu có lỗi từ nhà sản xuất.
• Giá cạnh tranh: Nhờ nhập khẩu số lượng lớn và hợp tác trực tiếp với nhà sản xuất, DMT Light mang đến mức giá tốt nhất thị trường.
• Dịch vụ hậu mãi: Hỗ trợ lắp đặt, bảo trì định kỳ, thay thế linh kiện nhanh chóng trên toàn quốc.

Liên hệ với DMT Light qua 0901.116.123 để được tư vấn chi tiết và báo giá ưu đãi tốt nhất. 

Qua bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu chi tiết về chip led là gì, các loại chip LED phổ biến (DIP, SMD, COB, MCOB, COG), cách so sánh và lựa chọn chip phù hợp. Đầu tư đúng vào đèn chip LED chất lượng không chỉ mang lại ánh sáng tốt hơn cho không gian sống và làm việc mà còn góp phần bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng bền vững. Hy vọng bài viết đã cung cấp đủ kiến thức để bạn tự tin lựa chọn sản phẩm LED phù hợp nhất!