Bạn có bao giờ thắc mắc vì sao cùng một chiếc đèn nhưng phòng này sáng dễ chịu, còn phòng khác lại chói gắt? Nguyên nhân có thể không nằm ở công suất đèn, mà ở một chỉ số thường bị lãng quên: lux – hay còn gọi là độ rọi ánh sáng. Vậy Lux là gì? Được tính như thế nào và bao nhiêu lux là đủ cho từng khu vực? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây.
1. Lux là gì?
Lux (ký hiệu là lx) là đơn vị đo độ rọi dùng để đo độ sáng chiếu lên một bề mặt. Hiểu đơn giản, nó cho biết một khu vực nhận được bao nhiêu ánh sáng.
Ví dụ: Nếu bạn bật một bóng đèn trong phòng và ánh sáng chiếu xuống sàn nhà, thì độ rọi tại mặt sàn chính là số lux. Càng nhiều lux thì khu vực đó càng sáng. Theo định nghĩa kỹ thuật, 1 lux bằng với ánh sáng của 1 lumen chiếu lên diện tích 1 mét vuông (1 lux = 1 lumen/m²).
2. Công thức tính độ rọi Lux là gì?
Trong thực tế, không phải cứ đèn sáng là đủ. Cùng một bóng đèn, nếu dùng cho phòng nhỏ thì thấy sáng rõ, nhưng dùng cho phòng lớn lại thấy mờ. Vấn đề nằm ở chỗ: ánh sáng được “chia” ra bao nhiêu trên từng mét vuông.
Đó là lý do chúng ta cần tính độ rọi (lux) – để biết chính xác mỗi mét vuông đang nhận được bao nhiêu ánh sáng. Nhờ vậy, bạn có thể chọn đúng loại đèn phù hợp với từng không gian, không thừa sáng, cũng không thiếu sáng.
Công thức tính độ rọi (Lux) như sau: Lux = Quang thông (lumen) / Diện tích (m²)
Trong đó:
- Lumen là tổng lượng ánh sáng phát ra từ đèn ( thường ghi sẵn trên bao bì )
- Diện tích (m²) là khu vực được chiếu sáng ( ví dụ như mặt bàn, mặt sàn, bức tường,…)
Ví dụ: Tính độ rọi (lux) cho phòng khách rộng 20m²
- Bạn vừa lắp một bóng đèn LED có quang thông 1600 lumen để chiếu sáng cho một phòng khách rộng 20m². Bạn muốn biết: ánh sáng hiện tại có đủ dùng cho sinh hoạt không?
- Công thức tính: Lux = 1600 (lumen) / 20(m²) = 80 lux
- Theo độ rọi tiêu chuẩn áp dụng thì phòng khách có khoảng 150 – 300 lux, cho nên theo ví dụ thực tế ở trên thì độ rọi chỉ đạt 80 lux thấp hơn nhiều so với mức cần (150–300 lux) cho phòng khách. Ánh sáng hiện tại không đủ dùng, dễ gây mỏi mắt vào buổi tối. (Bạn có thể tham khảo bảng tiêu chuẩn độ rọi ánh sáng ở mục số 4, phần tiếp theo.)
- Giải pháp: Thêm ít nhất 1 bóng đèn led 1600 lumen nữa hoặc có thể thay bằng loại đèn có quang thông 3000–3200 lumen để đạt mức 150–160 lux
Như vậy, Bạn có thể áp dụng công thức này để kiểm tra bất cứ khu vực nào trong nhà: phòng ngủ, bếp, phòng học, gara… chỉ cần biết diện tích và quang thông đèn là đủ.
3. Vì sao Lux lại quan trọng và cần nên biết ?
Việc hiểu rõ Lux không chỉ giúp chiếu sáng đúng nhu cầu, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự thoải mái, sức khỏe mắt và cả chi phí sử dụng điện. Dưới đây là ba lý do chính khiến bạn nên quan tâm đến chỉ số này khi thiết kế ánh sáng cho bất kỳ không gian nào.
- Bảo vệ thị lực và sức khỏe lâu dài: Sử dụng ánh sáng không đủ độ rọi trong thời gian dài là nguyên nhân khiến mắt phải điều tiết nhiều, từ đó dễ dẫn đến cận thị hoặc suy giảm thị lực. Đặc biệt là trong môi trường làm việc và học tập, ánh sáng phù hợp sẽ giúp bảo vệ sức khỏe mắt hoạt động hiệu quả hơn.
- Tiết kiệm chi phí điện và tránh lãng phí ánh sáng: Khi hiểu rõ chính xác mức lux cần thiết cho từng không gian, điều này sẽ giúp bạn chủ động chọn đúng số lượng và công suất đèn, bố trí đèn hợp lý, không thừa – không thiếu. Việc này giúp tiết kiệm đáng kể chi phí mua đèn, lắp đặt và cả hóa đơn điện hàng tháng.
- Đảm bảo sự thoải mái và hiệu quả sử dụng ánh sáng: Lux giúp bạn biết mức độ ánh sáng thực tế tại từng khu vực. Nếu ánh sáng quá yếu, bạn sẽ thấy mỏi mắt, khó tập trung. Ngược lại, nếu quá sáng sẽ gây chói, khó chịu và lãng phí. Khi biết được độ rọi bao nhiêu là đủ, bạn sẽ dễ dàng tạo ra một không gian dễ chịu và tiện dụng hơn rất nhiều.
4. Độ rọi tiêu chuẩn của ánh sáng
Mỗi khu vực sinh hoạt hay làm việc đều cần một mức ánh sáng phù hợp. Mức độ đó được đo bằng đơn vị Lux và có tiêu chuẩn rõ ràng để đảm bảo ánh sáng đủ dùng, không gây chói mắt hay thiếu sáng.
Dưới đây là bảng độ rọi tiêu chuẩn cho hai loại ánh sáng phổ biến: ánh sáng tự nhiên ngoài trời và ánh sáng nhân tạo trong nhà – dựa trên các tiêu chuẩn được áp dụng rộng rãi trong thiết kế chiếu sáng thực tế.
4.1 Ánh sáng tự nhiên
Ánh sáng tự nhiên đến từ mặt trời, là nguồn sáng mạnh và biến đổi theo thời gian trong ngày cũng như điều kiện thời tiết. Việc nắm được mức độ rọi (Lux) của ánh sáng tự nhiên giúp bạn hình dung rõ ràng hơn về cường độ sáng mà mắt người tiếp nhận trong từng hoàn cảnh thực tế.
Dưới đây là bảng mức độ rọi ước tính của ánh sáng tự nhiên theo từng tình huống phổ biến:
| Điều kiện ánh sáng | Mức độ rọi (lux) |
| Nắng gắt giữa trưa | 100.000 – 120.000 lux |
| Nắng nhẹ, có mây | 20.000 – 50.000 lux |
| Trời âm u | 1.000 – 5.000 lux |
| Sáng sớm hoặc chiều muộn | 400 – 1.000 lux |
| Bóng râm / dưới mái hiên | 100 – 300 lux |
Nguồn tham khảo: Dữ liệu tổng hợp từ IESNA Lighting Handbook, CIBSE Guide A, và tài liệu đào tạo chiếu sáng cơ bản của Philips Lighting University.
4.2 Ánh sáng trong nhà
Ánh sáng nhân tạo trong nhà được thiết kế dựa trên các tiêu chuẩn chiếu sáng để đảm bảo độ sáng phù hợp với từng không gian và mục đích sử dụng. Các tiêu chuẩn này thường dựa trên mức độ rọi (lux) tối thiểu cần thiết để người sử dụng sinh hoạt, làm việc, học tập một cách thoải mái và an toàn.
| Không gian trong nhà | Mức độ rọi (Lux) |
| Phòng khách | 300 – 500 lux |
| Phòng bếp | 200 – 300 lux |
| Phòng ngủ | 100 – 200 lux |
| Phòng học tập/ làm việc | 300 – 500 lux |
| Phòng tắm | 200 – 300 lux |
| Hành lang, cầu thang, lối đi | 100 – 150 lux |
| Nhà kho / phòng kỹ thuật | 150 – 300 lux |
Nguồn tham khảo: Theo tiêu chuẩn chiếu sáng TCVN 7114-1:2008, kết hợp tài liệu thực hành thiết kế chiếu sáng dân dụng.
Bằng cách tham khảo các mức độ lux tiêu chuẩn, bạn có thể ước lượng được ánh sáng đủ dùng cho nhu cầu của mình, tránh dư sáng gây chói hoặc thiếu sáng gây mỏi mắt. Đây là bước quan trọng trong thiết kế chiếu sáng hiện đại – vừa tiết kiệm điện, vừa tạo nên không gian sống chất lượng.
5. Thương hiệu đèn LED nào đạt chuẩn độ sáng (Lux)?
Mỗi thương hiệu sẽ có tiêu chuẩn thiết kế khác nhau về độ rọi (Lux), phân bổ ánh sáng và khả năng duy trì quang thông (lumen) theo thời gian. Vậy đâu là những thương hiệu có sản phẩm đáp ứng tốt tiêu chuẩn độ rọi Lux, giúp bạn yên tâm về hiệu quả chiếu sáng lâu dài và chất lượng ánh sáng trong thực tế?
- Philips – Giải pháp chiếu sáng đạt chuẩn quốc tế: Là Thương hiệu toàn cầu với các sản phẩm chiếu sáng đạt chuẩn quốc tế, độ bền cao, ánh sáng ổn định và an toàn cho mắt. Những sản phẩm nổi bật của Philips như: Đèn LED panel, Đèn tuýp LED T8, Đèn downlight âm trần
- Panasonic: Chất lượng ánh sáng ổn định, dịu mắt, không nhấp nháy, thiết kế thẩm mỹ cao, phù hợp không gian sống. Những sản phẩm nổi bật của thương hiệu Panasonic như: Đèn LED bulb, Đèn LED âm trần (Downlight), Đèn LED chiếu điểm (spotlight)
- Rạng Đông: Hãng Việt Nam lâu đời và nổi tiếng với những sản phẩm chất lượng, bền bỉ, đảm bảo độ sáng an toàn đạt tiêu chuẩn với những sản phẩm nổi bật như đèn pha led ngoài trời, đèn led bulb, đèn tuýp LED, đèn LED âm trần, ốp trần, ..
- Duhal: Là một thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam được thành lập vào năm 1993 chuyên sản xuất và cung cấp các thiết bị chiếu sáng, đặc biệt là đèn LED như: Đèn LED âm trần, đèn led panel, đèn led đường, đèn led nhà xưởng, Đèn pha led,..
Như vậy, những thương hiệu trên được gợi ý cũng một phần nào giúp bạn yên tâm hơn về việc lựa chọn sản phẩm để sử dụng cho an toàn, bền lâu cũng như mức đạt tiêu chuẩn độ rọi lux.
Kết luận
Hiểu đúng về Lux – đơn vị đo độ rọi ánh sáng – là bước đầu quan trọng để bạn lựa chọn loại đèn phù hợp với từng không gian sống và làm việc. Từ phòng khách, nhà bếp đến văn phòng, nhà xưởng, mỗi khu vực đều có yêu cầu độ rọi riêng nhằm đảm bảo sự thoải mái, an toàn và hiệu quả sử dụng.
Bạn đang phân vân chọn loại đèn hay cần tư vấn bố trí ánh sáng phù hợp?
Hãy liên hệ với DMT LIGHT theo hotline 0901.116.123 đội ngũ nhân viên tư vấn sẵn sàng hỗ trợ bạn từ A đến Z trong việc chọn đèn đúng công suất, đúng độ rọi Lux và đúng không gian sử dụng.
Tư vấn miễn phí – Liên hệ ngay: 0978.126.123
